22-11-2023
Een nieuwe ster aan het firmament: 

RS14 van Reload Swiss.

Toen de redactie van WLASSH eind verleden jaar de tip kreeg van AK56 Wapenmagazine dat er een nieuw kruit op de markt zou komen, waren ze natuurlijk razend nieuwsgierig. Zeker toen daarbij vermeld werd dat dit kruit weleens heel belangrijk kon zijn voor de lever action schutters in Nederland.
Direct hebben we onze Zwitserse contactman gevraagd om een paar bussen te regelen zodat het testen ermee kon starten. En zo kwam het dat de eerste patronen met het nieuwe kruit al in februari/maart van dit jaar werden verschoten. Kruit van het merk Reload Swiss en met de typeaanduiding RS14.
De resultaten waren zeer bevredigend en dat over meerdere kalibers gerekend, hoofdzakelijk revolverkalibers.

Kruit met veel volume en lage druk genererend.
De WLASSH is altijd al zeer gecharmeerd geweest van kruitsoorten met een hoog volume en, die lage druk genereren. Al jaren geeft de WLASSH aan dat dit de toekomst heeft. Het lag in de lijn der verwachting dat een dergelijk kruit op de markt zou komen. Het zal het gebruik van zwaar kaliber munitie in de toekomst voor de schietsport behoorlijk beïnvloeden.
RS14 kan zelfs nog veel beter zijn dan andere kruitsoorten want het is ook ongevoelig voor overslag.
De eerste tests zijn zeer goed verlopen en er zijn al records verbeterd bij het testteam. Wel moeten we vermelden dat de aangemaakte patronen zeer rustige patronen zijn. Enkel deze munitie is gebruikt tijdens de test. Maar waarom met zware klappen en onnodig hoge kamerdruk op een korte afstand schieten? Dat is in de schietsport op schijven nergens voor nodig. Dit kruit stelt ons in staat om grotere patronen op veilige wijze wat milder te maken. 

Maar is deze drijflading ook in te zetten voor de wat zwaardere patronen zoals de .45-70? Dat was de volgende vraag van het testteam. Ja ook dat kan, het voldoet na de nodige testschoten prima.
Het bewuste artikel over het laden van de .45-70 patronen is een succesnummer, het werd en wordt ongelooflijk veel gelezen. Het leeft dus onder de schutters en dat is logisch. Naarstig werd immers al tijden gezocht naar een deugdelijke opvolger voor het bekende Trail Boss.
Is uw interesse gewekt, klik dan hier om het te lezen.

Kunnen we spreken van een goede vervanger voor Trail Boss?
Ja, dat kunnen we absoluut. De Zwitserse ingenieurs van Nitrochemie Wimmis AG hebben hun best gedaan en een prachtig kruit ontwikkeld. Een kruit met veel volume, een zeer schone verbranding en een prima resultaat gevend. Dat wil toch elke schutter. 
Ja en dan barst het los. Het bewuste artikel zorgt voor beweging in schuttersland en de wapenhandel krijgt opeens de opdracht om bussen van het Zwitserse goedje te bestellen. 

In het vervolg van dit schrijven wordt het verschil tussen Trail Boss en RS14 uitvoerig weergegeven.
Bewust noemen we niet kruittype N32C van Vihtavuori. Let wel, het is prima kruit maar is niet te vergelijken met de andere twee omdat het een veel lagere vulgraad kent en dus niet geschikt is voor de grotere kalibers die verschoten gaan worden vanuit klassieke wapens. N32C kan zeker in een .45-70 patroon geladen worden maar dan wel verschieten vanuit een wapen met een nitro proof mark zoals een Sharps replica van Pedersoli of een moderne lever action Model 1886, eveneens met nitro proof mark. Anders nooit doen!

We houden het nu bij de eerder genoemde kruittypen, Trail Boss en RS14 in combinatie met de .44-40 patroon. En misschien staat deze laatst genoemde drijflading straks ook in uw favorietenlijst vermeld.

De opkomst en ondergang van Trail Boss.
Ongeveer in 2006 kwam Trail Boss op de markt. Tot voor kort nog steeds verkrijgbaar in Canada maar ook dat zal niet lang meer duren. De productie van dit Australische kruit is inmiddels om bepaalde redenen stopgezet.
Het was razend populair in Amerika bij de zogenaamde "cowboy action shooting" disciplines en in Nederland werd veelal dit kruit gebruikt in munitie voor de artikel 18 (vrijgestelde) wapens. Schutters konden veilig lichte ladingen schieten vanuit hun antieke wapen. 
De fabrikant bracht zelfs als belangrijk voordeel naar voren dat dit een veilig kruit was om te gebruiken omdat een dubbele lading was uitgesloten. Tevens waarschuwen ze dat het zeer zeker geen zwartkruit vervanger is. Ze omschreven het als volgt:

Trailboss is not a Black Powder substitute. It is a Smokeless powder specifically formulated to take up more space than most Smokeless powders

Ondanks dat het volume veel groter was dan de meeste andere kruitsoorten moest men toch goed blijven opletten en niet de huls afvullen. Het is en blijft snel verbrandend nitrokruit, geschikt voor de meeste handvuurwapenkalibers en voor sommige geweerkalibers. En uiteindelijk enkel geschikt voor projectielen in combinatie met lage snelheden. 

Schutters hebben dit jaren kunnen gebruiken en naar volle tevredenheid. 
Nu het niet meer leverbaar is (op de Hodgdon website staat OUT OF STOCK) heeft het niet veel zin om alles hierover te vertellen. We beperken ons tot wat belangrijke aspecten. 

Doseren in kruitmolen niet optimaal bij Trail Boss.
Een belangrijk punt die schutters hebben kunnen ervaren de afgelopen jaren is het werken met Trail Boss in de kruitmolen. Niet elke kruitmolen kon deze kruitdeeltjes probleemloos verwerken. Een eerste generatie RCBS molen had totaal geen moeite met de kleine "donuts" maar andere wat moderne molens hadden toch wel de nodige strubbelingen om exact steeds eenzelfde dosering af te kunnen leveren. De schutters namen dit probleem voor lief en stapten over op het afwegen per hulsvulling. Dat werkt natuurlijk altijd maar gaat een stuk langzamer. Schiet je zo af en toe met een klassiek wapen een paar schoten dan is dat te doen maar wil je veel schieten met je favoriete wapen dan is een goed op elkaar afgestemde combinatie van kruitmolen en kruit toch iets wat wenselijk is. 

Had je geluk en er stond nog een oud model RCBS kruit- doseermolen op de herlaadtafel gemonteerd dan kon een laadblok gevuld met hulzen snel worden voorzien van elke keer dezelfde lading kruit.
Verder in dit artikel wordt ook de kruitlading van Trail Boss in een .44-40 huls beschreven, dit ter vergelijking. 

Schutters die nog wat Trail Boss blikken hebben staan zullen dit koesteren maar de dag nadert dat er niets meer is te verkrijgen. Dan is de overstap naar RS14 een heel goede keuze.

RS14 in de kruitmolen.
Het doseren van exact dezelfde ladingen loopt prima met RS14. Wegen van tientallen ladingen gaven een relatief constant resultaat aan. Schutters begrijpen ook wel dat niets beter is dan per stuk afwegen, dat spreekt voor zich. Maar zoals de ervaring nu laat zien is het kruit zeer goed te doseren in diverse RCBS type kruitmolens en dat heeft te maken met de afmetingen van de poreuze korrels, deze zijn 1,2 x 1,1 x 0,8 mm en met een wanddikte van 0,3 mm. Een kleine poreuze kubus dus.

Verbrandingssnelheid (burning rate chart) van RS14.
Ook belangrijk om te weten is de verbrandingssnelheid van het kruit. Met welk kruittype komt dit ongeveer overeen?
Qua verbrandingssnelheid is het bijna gelijk aan het N32C kruit van Vihtavuori. Maar zoals eerder geschreven, de vulgraad van N32C is een heel stuk minder. Verdere gelijkwaardige kruitsoorten zijn Trail Boss van IMR, Tite Group van Hodgdon en D032 van Lovex.

De .44-40 laden met Trail Boss en RS 14.
Uiteindelijk is voor ons schutters het belangrijkste om de herlaadgegevens te weten of zien te achterhalen. Maar niet alle kalibers staan nog op de Reload Swiss website vermeld. Met Trail Boss als uitgangspunt en de klassieke druk van 1100 Bar in de gaten houdend zijn we toch wat patronen gaan maken.
Alle hieronder beschreven patronen zijn geladen met een klassieker, een 205 en 220 grain WM kogel.
De Cartridge Overall Lenght is gehouden op 40,4 mm en de snelheid die wenselijk is moet ongeveer 300 m/sec vanuit een 20 inch loop bedragen. Met deze gegevens gaan we aan de slag en laten we de verschillen zien tussen Trail Boss en RS14.

.44-40 patronen laden met Trail Boss kruit.
Een kruitlading van 7,0 grain Trail Boss geeft een vulgraad aan van 78,7% en een verbranding van 100%.
De druk die dan wordt gegenereerd in de kamer is 747 Bar / 10837 psi.
De mondingsdruk bedraagt 35 Bar. 
Het projectiel verlaat de 20 inch loop met een snelheid van 317 m/sec / 1040 fps.
De lading verhogen naar 7,5 grain geeft een vulgraad aan van 84,2% en een verbranding van 100%.
De druk die dan wordt gegenereerd in de kamer is 844 Bar / 12239 psi.
De mondingsdruk bedraagt 37 Bar. 
Het projectiel verlaat de 20 inch loop met een snelheid van 329 m/sec / 1081 fps.

.44-40 patronen laden met met RS14 kruit.
Een kruitlading van 7,0 grain RS14 geeft een vulgraad aan van 77,2% en een verbranding van 100%.
De druk die dan wordt gegenereerd in de kamer is 636 Bar / 9224 psi.
De mondingsdruk bedraagt 38 Bar. 
Het projectiel verlaat de 20 inch loop met een snelheid van 315 m/sec / 1034 fps.
De lading verhogen naar 8,0 grain geeft een vulgraad aan van 88,1% en een verbranding van 100%.
De druk die dan wordt gegenereerd in de kamer is 808 Bar / 11725 psi.
De mondingsdruk bedraagt dan 42 Bar. 
Het projectiel verlaat de 20 inch loop met een snelheid van 341 m/sec / 1119 fps.

Enkele interessante opmerkingen aangaande het hierboven geschrevene:
Een kruitlading van 7,0 grain RS14 laat de kogel net zo snel gaan als eenzelfde lading Trail Boss kruit maar de kamerdruk is wel 111 Bar minder. Dat zien schutters met klassieke wapens natuurlijk graag. Met maar 636 Bar kamerdruk laten we een WM projectiel van 205 grain met een snelheid van 315 meter/sec. uit een 20 inch loop vertrekken en dat is meer dan genoeg voor de schietsport op korte afstand.

Een 0,5 grain verhoging van het Trail Boss kruit laat de kamerdruk stijgen naar 844 Bar maar de snelheid van het projectiel neemt met 12 m/sec. nauwelijks toe.
Een 1,0 grain verhoging van het RS14 kruit laat de kamerdruk stijgen naar 808 Bar en ook de snelheid van het projectiel neemt toe met 26 m/sec.
Een lading met Trail Boss kruit verhogen luistert dus veel kritischer dan dat de lading met RS14 kruit wordt verhoogd.
De kritische grens is bij Trail Boss dus veel sneller in beeld dan bij RS14. Hadden we Trail Boss ook verhoogd met 1,0 grain naar 8,0 grain dan was de kamerdruk gestegen naar 947 Bar en de snelheid van het projectiel was verhoogd naar 342 m/sec.

Daarmee kunnen we het volgende concluderen:
RS14 van Reload Swiss is niet alleen een goede vervanger van Trail Boss, het is zelfs veel veiliger om te gebruiken.

Hieronder wat drukgrafieken van de twee kruitladingen RS14. Onderaan de grafiek staan de gegevens.

Hoever kan je gaan?
Natuurlijk kan men de lading en dus de druk wat verhogen maar waarom?  De meeste kogels die men benut zijn juist niet geschikt voor hele hoge snelheden. En ook de WM kogels voelen zich beter bij een niet al te hoge snelheid. Dat geldt trouwens ook voor kogels van het merk Haendler & Natermann. 
Een ander belangrijk gegeven:

Hardheid van de kogel en kamerdruk moeten volledig op elkaar afgestemd zijn anders werkt het niet
en is "barrel leading" een feit.

Maar wat nu met een 220 grain kogel?
Schutters die al een 220 grain kogel in huis hebben willen deze natuurlijk ook proberen in combinatie met RS14. 
We hebben ook deze patronen voor u geladen:

Een kruitlading van 7,0 grain RS14 geeft een vulgraad aan van 81,2% en een verbranding van 100%.
De druk die dan wordt gegenereerd in de kamer is 704 Bar / 10216 psi.
De mondingsdruk bedraagt 37 Bar. 
Het projectiel verlaat de 20 inch loop met een snelheid van 309 m/sec / 1012 fps.

De lading verhogen naar 7,5 grain RS14 geeft een vulgraad aan van 86,9% en een verbranding van 100%.
De druk die dan wordt gegenereerd in de kamer is 797 Bar / 11565 psi.
De mondingsdruk bedraagt 39 Bar. 
Het projectiel verlaat de 20 inch loop met een snelheid van 321 m/sec / 1054 fps.

De lading verhogen naar 8,0 grain RS14 geeft een vulgraad aan van 92,6% en een verbranding van 100%.
De druk die dan wordt gegenereerd in de kamer is 900 Bar / 13000 psi.
De mondingsdruk bedraagt 41 Bar. 
Het projectiel verlaat de 20 inch loop met een snelheid van 334 m/sec / 1094 fps.

Zeer interessant om te weten!
De patroon voorzien van een zwaardere kogel en dezelfde kruitlading RS14 zal de kamerdruk wel doen stijgen maar niet veel t.o.v. andere kruittypen. De kamerdruk stijgt ongeveer 100 Bar per 0,5 grain kruit in dit voorbeeld. De druk in de kamer blijft relatief laag maar de mondingsdruk blijft op peil en dat is het mooie aan dit kruit. De aanvangssnelheid van het projectiel verandert nauwelijks. En ook de verbranding van het kruit blijft 100%.

De in de voorbeelden genoemde patronen met 7,0 grain en 7,5 grain RS14 kunnen natuurlijk ook gebruikt worden in antieke wapens. De kamerdruk is onder de waarde van een volledig geladen zwartkruit patroon. De liefhebbers van artikel 18 wapens kunnen dus opgelucht ademhalen.

Trail Boss is dan wel weg maar RS14 is ervoor in de plaats gekomen en met betere specificaties.

Voor meer informatie over Cowboy action kruitladingen is ook veel te vinden op de website van Reload Swiss. De paginatitel geeft aan waar het over gaat, 'cartridges for cowboy action shooting with RS14'.

Klik hier om de bewuste Zwitserse pagina te bezoeken.

Wapenhandel Donck uit Wateringen en De Wapenkamer uit Hoogeveen (beiden WLASSH leden) hebben het RS14 kruit voor u op voorraad. Is de voorraad op dan kunnen ze er zeer snel aankomen.

Een WLASSH artikel over de .45-70 patronen geladen met RS14 kruit wordt ook gepubliceerd op de website van Reload Swiss. Klik hier om te kijken.

Technische redactie WLASSH