25-10-2023
De .45-70 Government patroon geladen met nitrokruit, gebruiken in een klassiek geweer.

De .45-70 Government patroon is zoals bekend van oorsprong een zwartkruit patroon. Dus werd gebruik gemaakt van een huls met een groot volume. Deze patronen werden en worden veel geladen met zwartkruit als drijflading maar tegenwoordig ook met rookloos kruit. Dat is geen enkel probleem maar dan moeten de wapens wel een nitrokruit keurstempel bevatten om de druk aan te kunnen. Replica’s (zij zijn in het bezit van nitro keurmerk) hebben een hogere staalsterkte en kunnen dus hogere drukken aan. Het enige nadeel blijft dan het mechaniek zelf, de vergrendeling is niet altijd sterk genoeg voor zwaar geladen patronen. 
Moderne wapens zoals een Sharps replica van het merk Pedersoli kan heel grote drukken aan. Het staal is niet alleen sterk, het valblok  vergrendelmechaniek is zeer robuust uitgevoerd. Zwaar geladen patronen met nitrokruit afvuren is dan ook geen enkel probleem. Moderne lever action wapens van Winchester, Browning, Henry, Chiappa en Marlin hebben eveneens geen enkel probleem met het afvuren van de zwaardere .45-70 nitrokruit geladen patronen. Ze zijn geschikt en veilig om deze patronen te verschieten.
Een Ruger No.1 is een wapen dat zelfs de meest zwaar geladen .45-70 patronen kan verschieten.

In bovenstaand artikel komt een bekende naam voor, Mike Venturino. U kent de boeken van hem vast!
De WLASSH schreef jaren geleden met Steve Garbe, hier minder bekend maar in de US een bekende schutter. Steve is nationaal kampioen met een Shiloh Sharps geweer en beide mannen hebben heel veel ervaring met het herladen van de .45-70 patronen, hoofdzakelijk met zwartkruit geladen. De werkwijze voor aanmaak van speciale patronen is toen in overleg succesvol gekopieerd door de WLASSH op handwapen kalibers en wel voor de Colt Single Action Army in .45 Colt. 

Licht geladen patronen met nitrokruit voor antiek wapen.
Maar dat geldt allemaal niet voor originele antieke wapens zoals bijvoorbeeld een Winchester Model 1886 of een Springfield 1873 of 1884 Trapdoor of andere klassieke wapens in kaliber .45-70. Deze wapens zijn vaak al meer dan 130 jaar oud en gemaakt van een staalsoort met technische eigenschappen die een heel stuk lager liggen in sterkte dan de eigenschappen van het staal van moderne wapens. Als er patronen gemaakt gaan worden dan zeker nooit zwaar geladen versies.
We gaan het in dit artikel hebben over zogenaamde lowpowered smokeless loads.

De patronen voor deze originele antieke wapens mogen wel met nitrokruit geladen worden maar dan enkel zodanig dat nimmer de voorgeschreven druk van de voorgeschreven veilige zwartkruitpatronen overschreden zullen gaan worden.
In de VS is de gehanteerde grens voor dergelijke patronen gesteld op 17000-18000 psi  en om veilig te starten laten we de druk niet verder oplopen dan 1000 Bar oftewel 14500 psi. Later kan het altijd iets opgewaardeerd worden indien wenselijk.
We moeten altijd in gedachte houden dat we "moderne munitie" gaan maken voor een oud klassiek wapen.
Het eerste wat gedaan moet worden is om te controleren of het wapen technisch in orde is. Een goede wapensmid kan dit zo voor u controleren. Is dit 100% OK dan is voorzichtig experimenteren met dit wapen geen probleem.

17000 psi (POUND PER SQUARE INCH)  = 1173 Bar
1 psi = 0.0689 bar

Waarom geen N32C van Vihtavuori in een antiek geweer gebruiken?
Het op de markt aanwezige N32C kruit van Vihtavuori is populair onder sportschutters en een uitstekende drijflading voor hulzen met een klein volume dus revolverpatronen zoals de .44-40, .45 Colt en .38-40. Het is voor de schutters ontwikkeld om zogenaamde cowboy action loads te kunnen verschieten.

Maar ook in geweerpatronen kan dit kruit gebruikt worden maar dan moet het wapen absoluut een nitro keurstempel bevatten. Er moet immers een redelijke vulling van de huls tot stand komen en dat kan pas vanaf ongeveer 15 -16,5 grain N32C voor in een .45-70 patroon en met gebruik van een 330 grain kogel.   Deze ladingen zijn uitstekend te gebruiken in Sharps replica’s of moderne wapens maar absoluut niet geschikt voor antieke wapens omdat de druk bij een lading van 15-16,5 grain N32C en een 330 grain kogel loopt van 1270-1470 Bar en dat is teveel voor een dergelijk wapen.
Te zware kogels zoals de 405 grain van WM in combinatie met N32C is zeker niet aan te raden. Een vulgraad van 66% zal bij deze kogel zelfs 1950 Bar bedragen. 

Voor meer informatie over deze lading voor in een Sharps of High Wall model, klik hier om Gordons Reloading Channel te bezoeken. U krijgt een volledige uitleg in het Duits over kruitsoorten en vulgraad en allerlei ladingen inclusief resultaten.

US informatie
In de VS hanteert men een maximum van 17000-18000 psi wat staat voor 1173-1200 bar voor een originele Springfield Trapdoor. Wij blijven daar ruim onder en nemen 1000 Bar als maximum.

1 Bar = 14.503774389728 psi

Ook beschikken de Amerikanen over uitstekende kruittypen om veilige gereduceerde ladingen te maken. We hebben er een paar meegenomen om te vergelijken. Maar ondanks de goede vulgraad is de verbranding van deze weergegeven ladingen niet optimaal. En het is voor ons sportschutters zeer slecht verkrijgbaar en dat is iets wat erg zwaar weegt.

Hieronder weergegeven een tabel met wat voorbeelden.
Altijd gebruiken we een loden 405 grain kogel van het merk WM en hanteren een COL van 64,8 mm. Ook is het kruitgewicht per type kruit zo uitgezocht dat altijd 1000 Bar wordt gegenereerd. Pas dan is vergelijken mogelijk.

Trail Boss als voorbeeld kruit.
Ook is in de tabel te zien dat Trail Boss kruit ondanks het lage rendement een veel betere keuze zou zijn met een vulgraad van 65,7% en een verbranding van 100% maar zoals eerder geschreven, dit kruit is jammer genoeg niet meer leverbaar.
Een paar punten om te onthouden.

N32C van Vihtavuori is dus niet de vervanger van IMR Trail Boss.
 N32C en Trail Boss zijn zeker niet gelijkwaardig en mogen ook niet gezien worden als

zwartkruit vervangers.

Menig schutter werd onaangenaam verrast door te denken dat Trail Boss en N32C net zoals zwartkruit afgevuld kunnen worden in de huls. Trail Boss en N32C zijn kruitsoorten met meer volume en een lagere druk genererend maar het is en blijft snel verbrandend nitrokruit. Teveel van dit kruit in een patroon kan spectaculaire gevolgen hebben.

Een kruitlading van 9,9 grain N32C geeft de kogel een korte klap op de kont en de drukopbouw vindt plaats in de eerste vijf inch. Tussen 5 en 10 inch is de druk bijna geheel weggevallen. Het kruit is al heel snel (binnen een inch) volledig opgebrand. Dat verklaart ook de lage einddruk aan de monding en de lagere mondingssnelheid van het projectiel. Onderstaande grafiek laat dit duidelijk zien. 

Wij sportschutters eisen veel.
We willen kruit wat altijd verkrijgbaar is, niet te duur is, goed afvult in de huls, niet al te hoge druk genereert, goed presteert en zo min mogelijk vervuilt. Is dat wel te krijgen?

Sommige Vihtavuori kruittypen zijn wel bruikbaar.
In de tabel was ook te zien dat kruit van Vihtavuori en wel N120 en N125 goed scoren. N120 geeft een vulgraad aan van 67,2% en N125 iets minder met 62,3%. 
Het tweede punt wat belangrijk is, is de verbranding. kruit moet als het even kan wel helemaal verbranden. 
Trail Boss en N32C doen dit 100%. N120 en N125 verbranden iets minder volledig namelijk 92 en 92,2%.
Zowel N120 als N125 zijn uitstekende kruittypen om te gebruiken in deze geweerpatronen. 

Dit zijn dus de zogenaamde "lowpowered smokeless loads".

Het rendement van N120 kruit is ondanks de gelijkwaardige kamerdruk van 1000 Bar een stuk hoger dan Trail Boss en N32C. Dat heeft weer te maken met de verbrandingskarakteristiek en de drukopbouw in de loop. N120 kruit blijft veel langer "duwen" achter de kogel. De druk neemt wel af maar niet zo erg als bij het snelle N32C en Trail Boss. Dat verklaart ook de hoge einddruk aan de monding van wel meer dan 100 Bar en de hogere mondingssnelheid van het projectiel.
Wij sportschutters die schieten op schijven letten er normaal gesproken niet op maar jagers en ook schutters die wedstrijden op grote afstand op een gong schieten des te meer. Drijvend kruit geeft een hogere snelheid van het projectiel.

Het netwerk van de WLASSH en de verrassing
De WLASSH is niet zomaar een vereniging, het is een bundeling van sportschutters met kennis van zaken en het bezit een indrukwekkend netwerk waarvan gebruik gemaakt wordt. We geven graag informatie aan de schutters maar ook ontvangen we informatie vanuit alle delen van het land en het buitenland. 
Eind verleden jaar kregen we een melding binnen van de redactie van AK56. Al wordt het blad niet meer uitgegeven, het netwerk is nog volledig intact en actief en de mannen schieten nog steeds. 
De melding was: 'Kijk eens naar dit kruit, misschien is dat iets wat jullie zoeken.' We werden geattendeerd op een nieuw kruit welke nog niet leverbaar was in Nederland, geproduceerd in Zwitserland onder de naam RS14 en op de markt gebracht op 28-10-2022. Direct na deze melding ging de technische redactie aan de slag en bestelden een paar bussen in buitenland. En zo had de WLASSH als eerste een nieuw ontwikkeld kruit in handen wat weleens een groot succesnummer kan worden.

RS14 de vervanger van Trail Boss
Een nieuw kruit wat weleens de echte vervanger kan zijn van Trail Boss is natuurlijk meer dan welkom. Schutters liepen immers stad en land af om nog een laatste bus kruit te bemachtigen bij de wapenhandel. We kunnen wel aannemen dat de laatste busjes nu wel uitverkocht zijn. Een melding dat een vervangend kruit verkrijgbaar is moet de schutters goed stemmen.
Geduld is een schone zaak en we waren met zijn allen geduldig. Het duurde even maar nu is het er toch eindelijk van gekomen, een hoog volumineus kruit dat lagere druk genereert. Dat is iets waar de WLASSH al vanaf het prille begin begin reclame over maakte en dit nieuwe drijfmiddel kan weleens heel belangrijk voor de toekomst van de schietsport worden. Zwartkruit en de opslag ervan zijn nu eenmaal geen vrienden en vergunningen verdwijnen eerder dan dat ze afgegeven worden. Het aantal schutters met een klassiek wapen blijft toenemen en wat als straks zwartkruit niet meer leverbaar is?

Het is niet te hopen maar het kan gebeuren. Dan is een goede voorbereiding toch heel nuttig.

Be prepared

Is RS14 echt een prima bruikbaar kruit?
Ja, de technische redactie van WLASSH werkt al driekwart jaar met dit kruit en heeft heel veel testmunitie aangemaakt en verdeeld over een hele reeks revolverkalibers. Deze munitie is verschoten vanuit een lever action geweer.
De resultaten zijn verbluffend te noemen en meerdere records zijn al op de testbaan overtroffen door deze drijflading. Het resultaat is zo goed dat meerdere kalibers niet meer geladen gaan worden met kruit van Vihtavuori maar voortaan met dit Zwitserse kruit.
Er is een grote variatie aan kruittypen leverbaar bij Reload Swiss en RS14 is de laatste telg welke is toegevoegd aan het assortiment. En juist dit kruit heeft ons behoorlijk geïmponeerd.

De fabriek, Nitrochemie uit de Zwitserse plaats Wimmis  omschrijft dit kruittype als volgt:

RS14 is is a special powder with low bulk density and reduced energy content. It is also suitable for cartridges that were originally designed for black powder propellants – revolver and rifle cartridges with bulky cases (e.g. .45 Colt, .45-70 Government, etc.). These calibres are highly popular in cowboy action shooting, where there is a preference for loads with a low recoil.

Let op:
Voor meer informatie over Cowboy action kruitladingen is ook veel te vinden op de website van Reload Swiss. De paginatitel geeft aan waar het over gaat, 'cartridges for cowboy action shooting with RS14'.
Klik hier om de bewuste pagina te bezoeken.

RS14 en de .45-70 patroon.
In een .45-70 Government patroon is de vulgraad met 11 grain maar liefst 68,2%. De verbranding is echter 100%.
De druk is bij deze lading 1000 Bar oftewel 14500 psi en de snelheid van het 405 grain zware WM projectiel is 287 m/sec.
Een zeer rustige patroon.

Gaan we de lading verhogen naar 12,4 grain RS14 dan vult dat de huls voor 77% maar dan stijgt de druk naar 1200 Bar.
Dat is de uiterste druk die een origineel antiek wapen mag hebben. Deze lading en de daarbij horende druk is bijna vergelijkbaar met de zware klassieke zwartkruit lading maar raden we toch af.
Veel beter is het om voorzichtig te beginnen en de 1000 Bar als maximum aan te houden. Het is en blijft moderne munitie voor een klassiek wapen. En we gebruiken deze munitie voor de schietsport en willen enkel een mooi gat in het papier hebben. Waarom dit met grof geweld bewerkstelligen? Gereduceerde schone ladingen zijn prima voor de schietsport.
Hieronder nog een voorbeeld.

Allereerst werden de bovenstaande patronen afgevuurd vanuit een oerdegelijke maar toch origineel antiek Winchester Model 1886. Notabene een eerste productiejaar lever action. 
De 295 grain WM koppen vlogen allen keurig door de kaart en ook de groepgrootte was prima. Opslag is er maar zeer matig, je merkt direct dat dit een zeer gereduceerde lading is. Kan ook niet anders met "maar" 925 Bar kamerdruk.
Veilig kan nu de Springfield Trapdoor test door dhr. R.S. uit Holthe worden uitgevoerd.

RS14 is geen vervanger van zwartkruit maar wel uitstekend nitrokruit voor patronen die in oorsprong met zwartkruit geladen werden.  

Importeur?
Er is in Nederland geen echte importeur voor dit kruit, wel zijn er zogenaamde distributie- of verdeelpunten met opslagvergunning in ons land aanwezig. Wapenhandelaren halen het veelal niet zelf in Duitsland (bij Muller en dat is een echte importeur) maar kopen bij deze verdeelpunten.
Eerdere berichtgeving dus dat Hofman Top Sport de importeur is, is niet juist.
Vers van de pers: Zwitserland geeft aan dat er geen Nederlandse importeur is, enkel verkooppunten.

De prijs van het kruit?
Die is niet gering want je betaalt voor 400 gram wel iets over de € 100. Gaan we deze 400 gram vermenigvuldigen met 15,43 dan krijgen we een gewicht van 6172 grain. En worden er enkel .45-70 patronen geladen met bovenstaand voorbeeld (11,0 grain)  dan kan men toch 560 patronen laden. En dan valt het dus wel mee.

Nawoord redactie
Herladen is een verrijking van uw hobby maar ga a.u.b. hier heel voorzichtig mee om. 

We hopen u meer inzicht te hebben gegeven in deze complexe materie.
Voor vragen kunt u ons altijd bereiken via:

contact@wlassh.nl

Informatie over dit nieuwe kruit is nog niet ten einde, er volgt zeker meer, wat te denken van succesvolle .45 Colt patronen geladen met RS14 voor de wedstrijden? Of extreem groeperende .38 Special patronen?

Technische redactie WLASSH

22-11-2023
De WLASSH is ook zichtbaar op de Zwitserse pagina: Reload Swiss in the press. Klik hier om te bekijken.

Er is op 22-11-2023 een artikel geplaatst over het laden van .44-40 patronen met RS14. Klik hier om te lezen.

06-01-2024
Er is op 01-01-2024 een artikel geplaatst over het laden van .38-40 patronen met RS14. Klik hier om te lezen.