WLASSH®
2011-2024

 Winchester Lever Action Shooters Society Holland 

Montage van een Tang Sight op een Winchester Model 94
 
Inleiding.
Een Winchester wordt standaard afgeleverd met een open vizier, d.w.z. een keep en een korrel.
De vizierlengte is niet erg ruim bemeten, dat kan voor sportschieten maar ook voor de jacht weleens een nadeel zijn. Niet lang na de introductie van de lever action wapens, was er al een firma die een speciaal vizier te koop had. De firma, Lyman genaamd, leverde een soort diopter welke op de upper tang van het wapen werd gemonteerd. De upper tang en de lower tang zijn de meest uitstekende metalen delen van de kast waarin de kolf geklemd opgesloten zit. Meestal omvat men dit deel tijdens schieten.
De Winchester model 92 was zelfs voorbewerkt voor deze montage, maar de latere modellen 94 dus niet.
Regelmatig vragen schutters op de baan wat voor een vizier op ons wapen is geplaatst. Na enige uitleg is men enthousiast en willen het dan ook hebben. Een nadeel, je moet het er wel zelf op monteren.
Niet iedereen is daar gelukkig mee en dat is logisch, boren in een vuurwapen is niet iets waar men op zit te wachten. Toch is het minder erg dan het klinkt en zal via dit stukje een en ander duidelijk worden.
 
Ook bespreek is kort een alternatief voor dit vizier, die staat helemaal onderaan dit hoofdstuk.
Dus twijfelt u, lees dan eerst het volledige document door en neem dan de beslissing welke het gaat worden.
 
Wat is een Tang Sight?
Een tang sight is een diopter welke alleen de keep vervangt.
Van de korrel blijven we af.
Onderstaande afbeelding 1 laat zien hoe het door Lyman geleverd wordt.
We kunnen het dus nog steeds bestellen!
Voor de liefhebbers, het onderdeel nummer en aanduiding is:
 
3902094     Lyman No 2 TANG SIGHT for Winchester Model 94 
 

 

Afbeelding 1
Het oranje doosje van de firma Lyman met daarin een beschrijving van de montage , de tang sight met grote en kleine diopter en de 2 boutjes om vast te zetten. Het kleine model diopter met grotere doorkijk is op de tangsight geschroefd. Zelf kies ik voor de grotere diameter met kleiner gat.
 
Om te monteren, hoeven we alleen aan de achterzijde van het wapen te werken.
Zowel van de korrel als de keep blijven we af, sterker nog, we hebben ze nodig voor de montage.
Eerst nog even een foto van alleen de onderdelen.
 
 Afbeelding 2
De onderdelen van het set nogmaals weergegeven.
Goed is het verschil te zien tussen de 2 te wisselen diopters.
De steel van de tang sight is zo uitgevoerd dat stellen van boven naar beneden mogelijk is.
 
Demonteer de kolf.
De kolf zit ingeschoven tussen de lower en upper tang en is vastgezet met 1 lange bout, (de upper tang screw)
Draai deze bout los, het beste met bit 340-5. Bewaar de bout zorgvuldig, we hebben hem niet meer nodig, desondanks moet men zuinig zijn met model 94 onderdelen, vandaar.
Schuif de kolf voorzichtig van het wapen af, dus recht naar achter trekken. Leg deze veilig weg.
We hebben nu een compleet wapen zonder kolf.
 
Plaats het wapen deugdelijk rechtop. 
Het beste is om een speciale steun te gebruiken maar improviseren kan ook.
 
Aftekenen van tweede schroefdraadgat.
Plaats de tang sight zo recht mogelijk op de upper tang, en steek de lange bout vanuit het set voorzichtig in het achterste gat, door de upper en lower tang en draai handvast.
Wel zo dat de kop in ieder geval heel licht in het achterste verzonken gat aandrukt.
Lijn nu recht uit (denk voorlopig helemaal niet aan afstellen!!!) maar concentreer volledig op de evenwijdige uitlijning van het tweede gat op de upper tang. Tang sight voet en upper tang moeten mooi evenwijdig lopen. Staat de tangsight erg scheef, niet schrikken en gewoon doorgaan met de evenwijdige uitlijning.
Verdeel de afstand en teken met een stift het tweede voorste gat af.
Verwijder de bout en neem de tang sight weer van het wapen af.
 
Bescherm het wapen.
De volgende bewerking is het boren van het gat.
We willen geen spanen op plekken waar die niet horen, dus moet het wapen beschermd worden.
Draai een doek om het wapen en zet vast met schilderstape.
Al lijkt het overdreven, gewoon doen.
Let wel op, de lower tang kan wat scharnieren naar boven, schrik daar niet van.
Als het hele wapen is beschermd, dan pas gaan we boren.   
 
Center van het gat plaatsen.
Het enige wat zichtbaar is, is het afgetekende gat, dus het rondje van de stift.
Een helpende hand kan geen kwaad, want we moeten het gat goed positioneren d.m.v. een centerpons.
Gebruik geen automaat, denk eens aan uitschieten en dan die diepe kras, brrrr, snel door met het verhaal.
We kunnen het beste een mooie verse centerpons gebruiken. Plaats deze precies in het center, fixeer  en concentreer volledig op de tik van de hamer.
Geef een lichte tik en controleer. Is het goed, nogmaals plaatsen en een grotere tik geven, het center staat vast en op de juiste plaats.
De upper tang hoeft niet altijd 100 % recht te zijn, laat u daar niet door afschrikken en ga gewoon door met de werkzaamheden. De meeste wapens zijn afgeleverd met een "scheve" uppertang!
De afstelling komt heus wel goed. We hebben voor die klus straks alleen een speelkaart nodig!!!
Maar dat doen we als laatste.
 
Boren van het gat.
Als we een gat gaan boren, dan moeten we precies de schroefdraad kennen die in het metaal gesneden (getapt) moet worden.
Als we het kleine boutje van de tang sight opmeten, dan zien we dat de buitendiameter bijna 4,8 mm is.
Met de schroefdraadmeter checken we het aantal gangen, dat is 32
(32 omwentelingen over een inch lengte genomen = 32 omwentelingen in 25,4 mm).
(1 omwenteling is dus 1 gang)
De schroefdraad die hier voor in aanmerking komt is 10-32 US National Fine.
Logisch, het is Amerikaans materiaal.
 
Info schroefdraad en voorboren:
Vroeger op de technische school werd ons duidelijk gemaakt dat voor een bepaalde schroefdraad, 0,8 x de draaddiameter genomen moest worden. Dus voor M8 nemen we 0,8 x 8 = 6,4 mm.
Wat er niet bij werd verteld was het fenomeen stress op je tappen en 6,4 geeft de maximale stress!
Men kan verschillende maten boren gebruiken voor het tappen, het hangt af van de kracht die we nodig hebben. Omdat wij geen zware belasting nodig hebben, mag het voorboren iets ruimer genomen worden.
In het als voorbeeld genomen M8 geval, mag boor 6,5- 6,6- 6,7 en zelfs 6,8 gebruikt worden.
Vaak houden we bij een 6,8 boor nog ruim 50 % van de sterkte over.
 
US National Fine in 10- 32 maat kan men voorboren met een 4,1 mm boor.
Omdat de upper tang niet een extreem dik stuk staal is, kunnen we volstaan met een 70 % sterkte.
Dat is ruim voldoende, deze waarde komt overeen met boor 4,1 mm.
Heeft men boor 4,2 mm, dan houden we nog 65 % sterkte over.
We zullen het wapen recht onder de boorkolom moeten plaatsen, enige hulp is erg makkelijk.
Het wapen voorzichtig fixeren in een klem.
Boor het gat voor met een 2,5 of 3 mm boor en boor daarna met de 4,1 boor.
Het staal van de Winchester is geen "laag constructie" staal maar wel van enige kwaliteit, boor dan ook met nieuwe staalboortjes en gebruik wat snij- olie, dat komt de stand tijd van de boor en het snijden ten goede. U zult zien, het gaat dan heel goed. Let op de boorpunt, staat deze wel in het midden? Niet alle nieuwe boren zijn perfect en snijvlakken die niet helemaal gecentreerd zijn afgewerkt boren een groter gat!!
Dat is iets wat we zeker niet willen, dus controleer die 4,1 of 4,2 mm boor goed. Boor dus in een proefstukje en meet op.
Is het gat eenmaal geboord, neem het wapen onder de kolom vandaan en fixeer hem in een betere klem.
We gaan de volgende stap doen, schroefdraad snijden.
 
Afbeelding 3
De materialen, een digitale schuifmaat, 3 stuks tappen, 1 boor 4,1 mm, een draadmeter, het bewuste boutje en een tapkrukje. Bewust is een kleine tapkruk genomen, die geeft meer gevoel tijdens tappen. De digitale schuifmaat geeft 4,77 mm aan. In de draadgegevens is dit 4,8 mm, dat is te verwaarlozen en is een veel voorkomend gegeven. De boutjes meten vaak iets kleiner.
 
Tappen van het gat.
Plaats het wapen deugdelijk rechtop, zie de zelfbouw houder in afbeelding 4.
Voor iemand die eerder schroefdraad heeft gesneden is dit natuurlijk geen probleem.
Plaats de eerste tap in een tapkruk en start zo haaks mogelijk met snijden.
De tappen gaan in volgorde, eerst wordt met de eerste tap voorgesneden.
Los af en toe de spanen door iets terug te draaien, daarna weer een gang snijden.
Gebruik ook wat snijvloeistof, dat vergemakkelijkt het snijden aanzienlijk en men krijgt een mooie schroefdraad. Daarna de 2e tap en vervolgens de derde en laatste tap gebruiken.
De draad is nu exact wat het moet zijn.
(De eerste, tweede en laatste tap kan men snel herkennen aan de punt. De minst scherpe is de eerste en heeft de kleinste diameter, de laatste is het scherpst en heeft uiteraard de grootste diameter).
 
 
 
Afbeelding 4
  In de houder geplaatst een model 92 karabijn met tangsight. De klemmen van de houder zijn gegoten van een zacht gietrubber, dus nooit beschadigingen of  losschieten van het wapen. Ideaal om aan te werken en weinig kosten om te maken. De 92 heeft geen speciale behandeling nodig voor het plaatsen van de tangsight, die werd in 1893 al geplaatst. Dat is namelijk het bouwjaar van deze mooie .44-40 karabijn. 
 
Monteren van de tangsight en de afstelling.
Plaats beide bouten in positie en draai gelijkmatig aan, vast maar zeker niet te vast, er moet nog afgesteld worden.
Zodra de tangsight op het wapen is gemonteerd kan de afstelling beginnen.
We hebben eerder gezien dat het nieuwe onderdeel behoorlijk scheef kan staan.
Die fout corrigeren we met de speelkaart, de zijdelingse afstelling kan alleen maar op deze wijze.
Plak eerst met een klein stukje plakband een dunne draad (garen) op de korrel en breng deze door het gat van de diopter naar achter toe.
Eerder schieten op de baan heeft immers al uitgewezen hoe het wapen afkomt door gebruik te maken van het open vizier. Nu is dit  bestaande open vizier het referentiepunt voor afstelling van de tangsight.
De draad loopt dus ook door de keeplijn.
Los de boutjes van de tangsight iets en wel zover dat men een kleine reep van een speelkaart onder de voet kan schuiven. Let op, dat is een kleine reep van 2 mm breed.
Start met 1 reep en draai de boutjes voorzichtig aan.
Herhaal de procedure door nog een reep te plaatsen. Mocht de tangsight mooi rechtop staan met 2 repen van een speelkaart, dan is dit prima, anders nogmaals een reep eronder.
Het materiaal van een speelkaart is behoorlijk maatvast en sterk, let wel op dat de repen mooi op elkaar blijven en schuif ze voorzichtig onder voet.
Het is een ouderwetse manier om vizieren af te stellen. Gebruik de micrometer en leg de dikte die nodig is vast, men kan altijd het reepje kwijtraken.
Een tangsight welke goed rechtop is geplaatst kan men zonder afwijking gewoon weer plaatsen met dezelfde reep eronder, er is geen afwijking te bemerken tijdens schieten daarna!
De draad loopt nu keurig in lijn vanaf de korrel over het midden van de keep naar de diopter toe.
Alleen de hoogte is nog niet goed maar die is wel stelbaar, en wel met de steel van de tangsight.
Zie voor de opbouw van de tangsight, de onderstaande afbeelding 5. 
 
Afbeelding 5.
De onderdelen van het Lyman vizier. Dit geeft een indruk en maakt het afstellen wat eenvoudiger.
De kleine inbussleutel wordt niet bijgeleverd maar is wel handig om te hebben. Inbussleutel maat 0,05 inch.
 
Afbeelding 6.
De rode cirkel laat een kleine afdruk zien. Dat is het punt waar het nietige inbusboutje de steel vastklemt.
Nu alleen nog de O- ring plaatsen en dan het geheel stevig in de houder aandrukken en vervolgens de inbusbout aandraaien.
 
Na plaatsen van het vizier het wapen meenemen naar de schietbaan en gebruiken. Oordeel dan niet na 1 keer maar schiet diversen keren en stel dan  definitief af.
 
De eerste proefschoten en de conclusie.
Laten we aannemen dat u keurig in het midden van de schijf richt en vervolgens wat schoten vuurt.
Blijf hetzelfde richten en let niet op de treffers op de schijf en vuur vervolgens 10 schoten af.
Laat dan pas de schijf terugkomen en trek de conclusie.
Voorbeeld: De treffers vallen allen te laag en u wil dit corrigeren.
Anders gezegd, de treffers moeten hoger gaan vallen.
 
Theorie omtrent de verstelling:
We doen niets met de korrel, dat is een vast punt.
Er moet dus iets gebeuren aan de achterzijde van het wapen. De achterkant van het wapen moet iets zakken, u wilt immers hoger afkomen. Doordat de achterkant van het wapen iets zakt (denkbeeldig scharnierpunt is de korrel) zal de keep omhoog geplaatst moeten worden. De keep is in dit geval de tangsight.
De denkbeeldige lijn vanaf korrel naar oog schutter moet immers blijven bestaan.
De tangsight moet hoger geplaatst worden om terug te komen op die denkbeeldige lijn.
 
Hoe stellen we de hoogte goed af:
De dikke en dunnere wartel zijn tegen elkaar gedraaid zoals een bout en moer, dus met normale rechtse schroefdraad.
Pak beide wartels vast en draai ze iets los van elkaar, dus linksom.
Zodra ze los zijn kunnen we gaan stellen.
Stellen doen we alleen met de dikkere wartel, draai deze wartel rechtsom, u zal zien dat de steel zal stijgen.
Draai niet teveel en zet vervolgens de 2 wartels weer tegen elkaar vast.
Ga opnieuw schieten en bekijk het resultaat.
Vaak na de 2e keer is het al raak en kunt u de treffers verwachten waar u op richt. 
 
De afwerking van de speelkaart:
Na de afstelling moeten we alleen nog de sporen van de speelkaart verbergen. Doe dat met een beetje zwart schoensmeer. De randen van de kaart vallen dan helemaal niet op en u heeft een mooi rechtop staand vizier geplaatst.
U zult zeer tevreden zijn omdat u de klus zelf heeft gedaan, de binding met het wapen wordt groter en uw schietresultaten gaan verbluffend omhoog.
U begrijpt nu ook waarom de jagers dit vizier gebruikten.
Het is zelfs uitermate geschikt voor op een karabijn, met een tangsight kan ook met de korte 16 " karabijn een heel goede score geschoten worden, kortom, het is gewoon een perfecte combinatie, kijk maar naar afbeelding 7.
 
Aanvullende informatie:
Het kan wel eens voorkomen dat bij een nieuwe tangsight de moer aan de zijkant van het scharnierpunt los is gelopen.
Bij wegvallen zou dit zonde zijn, niet snel komt men aan een nette reserve. Het valt snel op, men scharniert te makkelijk het vizier naar beneden.
De oplossing is in dit geval om wat Loctite te gebruiken en de moer weer deugdelijk vast te zetten.
Tegenhouden van de bout kan men doen door een pen door het oog van de bout te steken.
 
Het inbusboutje kan worden vastgezet met een 0,05 inch inbussleutel.
Omgerekend is dit 1,27 mm.
Heeft u een 1,3 mm inbussleutel liggen, dan gaat dat natuurlijk ook prima.
Er zijn leuke setjes in de handel voor niet te duur.
 
Afbeelding 7
Het wapen opbergen in de foedraal gaat nog steeds prima, de "tangsight" kan immers netjes naar achteren worden geklapt. Prachtig toch, zo'n Lyman product op een Winchester.
 
Alternatief voor de tangsight.
Het is ook mogelijk om een ander type dioptervizier te plaatsen op het wapen.
Door het plaatsen van de tangsight wordt immers altijd een deel van de uppertang bezet.
Het wapen kan dan ook alleen vastgehouden worden als de tangsight operationeel is, dus opstaand.
 
Waarom kiezen voor een ander vizier :
  • Men wil de greep vrijhouden voor bijvoorbeeld een mooie inscriptie (zoals op de model 92).
  • Een greepveiligheid (tang safety) belet de mogelijkheid tot plaatsen van een tangsight.
  • Men wil niet boren in het wapen.
Het alternatief is om een receiver sight te plaatsen.
Een merk wat veel naam heeft gemaakt met het vervaardigen van deze type vizieren is de firma Williams.
Op de lever action is het plaatsen van een receiver sight een hele goede optie.
In Amerika is een receiver sight erg populair bij jagers. Het vizier is degelijk en volledig stelbaar d.m.v. schroeven met klikverstelling. Veelal is dit type vizier gewoon op bestaande schroefdraad van het wapen te plaatsen.
Voor de beeldvorming plaats ik nog even een foto van dit type vizier, zie afbeelding 8.
 
Afbeelding 8
Williams receiver sights. De firma Williams maakt ook al meer dan 80 jaar dit type vizier.
 
Ik wens u heel veel plezier met uw nieuwe tangsight.
Een reactie sturen mag altijd, graag zelfs.
Zie de "home" pagina.
 
 
Extra informatie voor Marlin lever actions.
 
Voor de Marlin schutter is er ook een heel mooi vizier te koop.
Er hoeft niet geboord te worden, het kan zo gekocht en geplaatst worden, zie afbeelding 9.
Kijk op de site van het bedrijf:                     
 
 
Voor de montage van een Skinner Sight op een Marlin 1894, klik in de menubalk op Techniek en vervolgens op Skinner Sight monteren. Daar wordt dit type vizier uitgebreid beschreven.
 
Afbeelding 9
Zicht op de "rug" van een Marlin model 1894C.
  

Afbeelding 10
Leuk om ook te tonen, een klassieke originele tang sight van Lyman. Zo af en toe is deze nog op internet te vinden.

Afbeelding 11
En dan nog maar eentje. We hebben nu beter zicht op de tekst van de montagevoet en die van de zijkant van het doosje.